terug Chinees Aquarellen Aquarellen op de basis van chinees traditioneel schilderen Inleiding Het is een uitdaging en een groot plezier om met een kwast ogenschijnlijk met een paar streken een voorstelling op het papier te zetten en daarbij het wezen van het onderwerp te laten zien. De fundamentele benadering van schilderen die veel vrijheid geeft heeft bij mij de voorkeur. Het komt neer op kwastvoering en het is ongelooflijk welk een niveau de echte meesters hebben bereikt. Als hobby geef ik les in deze techniek en leer ik van mijn studenten. Net als met schrijven heeft elke beoefenaar een eigen handschrift en uiteindelijk een eigen repertoire. Allereerst leer je in de cursus de kwasthoudingen met de "vier heren" waarin alle basis kwaststreken worden gebruikt cursusvoorbeeld joep meeuwsen Aquarel 8 X 13 cm op when zou 40 grams rijstpapier, 2013 de vier seizoenen; de pruimenbloesem (winter), de orchidee (lente), bamboe (zomer) en chrysant (herfst) vormen de "vier heren" (ook wel vier mensen of vier vrienden) in de Chinese kunst. Geschiedenis De kwast werd door de chinezen al gebruikt in het neolithische tijdperk maar het gebruik van de kwast komt pas echt op gang bij de uitvinding van het papier door de chinees Cai Lun, 105 na Chr. Om mensen schrijven te leren met een kwast werd en wordt nog steeds de kwastvoering geleerd met het maken van simpele tekeningen. Gaande weg bogen filosofen zich over deze simpele tekeningen en verheffen deze tot een kunst. In de Jin Dynasty komt Gu Kaizhi (c. 345-406) als eerste met een theorie over schilderen, de vorm moet de geest van de voorstelling uitstralen, niet alleen het uiterlijk maar ook hoe de kunstenaar het onderwerp ziet. De schilder-schrijver Si Ho (5de eeuw) stelde een geschrift op, Koe hwa pin loe, waarin hij zes regels voor de schilder vastlegde die de basis vormden voor de latere Chinese schilderkunst. 1 Het werk moet een leven van zichzelf hebben, en de geest van het leven uitstralen 2 Het kwastwerk moet een structuur hebben 3 Enige gelijkenis met de natuur van het object bezitten 4 Het kleurgebruik moet passen bij het onderwerp 5 Het werk moet een goed uitgedachte compositie hebben 6 Men moet leren van de traditie door het kopieren van meesters Van de vroege periode is weinig overgebleven. De oudste met name bekende Chinese schilder, van wie werk uit kopieen bekend is, is Koe K i tsje (4de eeuw).In de Sui (589-618 nC) en Tang (618-907 n.C.) dynastieën wordt het schilderen steeds belangrijker in de Chinese kunst. HuangQuan-xiesheng; schilderen naar het leven In de song dynastie (960-1279 n.C.) onder keizerlijke bescherming wordt een academie voor de schilderkunsten opgericht. Deze onderrichtte twee stijlen een scholastische en een academische. De eerste maakte vooral landschappen op grote schaal (Shan Shui) en de tweede vogel en bloemschilderijen in minuscuul detail. Joep Meeuwsen aquarel op rijstpapier 15x20 cm, 2013 1. Xieyi is de fundamentele benadering van schilderen, een vrije stijl om met zo min mogelijk kleur, zo min mogelijk kwaststreken en zo leeg mogelijk harmonie te bereiken. Deze stijl wordt ook shui mo genoemd en is vergelijkbaar met het latere japanse sumi e schilderen. 2. Gongbi of academische manier van schilderen heeft veel oog voor detail en fijn kwastwerk. Gedurende de lange periode dat er geschilderd is zijn er verschillende ontwikkelingen geweest met elk hun eigen inzichten maar de twee richtingen zijn altijd onderscheidbaar geweest. In de Yuan dynastie (1279-1368) wordt schilderen het domein van de geleerde elite. Samen met de kalligrafie en de vorm van poezie werden vooral bamboe schilderijen gemaakt. De onderwerpen waren Bamboe (symbool voor oprechtheid, onderdanigheid en onbuigzame loyaliteit), Pruim (symbool van puurheid en uithoudingsvermogen), Chrysant (symbool van vitaliteit) en orchideeen (symbool voor puurheid) maar ook vogel en bloem schilderijen. De Ming dynastie (1368-1644) keerde naarmate er meer werd gekopieerd van oude meesters terug naar de oude traditie. Handleidingen werden geschreven die prototypes van bepaalde bladeren, rotsen of bloemen bevatte die men kon gebruiken om een nieuw werk te combineren. In tegenstelling tot de individuele creativiteit appricieerde de chinezen de noodzaak eerst te kopieren van oude meesters. Terwijl de oude tradities het werk van kunstenaars domineerde begon in de Qing dynastie (1644-1911) de westerse beschaving meer invloed te krijgen. Een italiaanse schilder, Guiseppe Castiglione, werkte zelfs op onder keizerlijke bescherming en introduceerde westerse technieken als perspectief en schaduw. Landschapschilderen, Shan Shui Shan Shui schilderen kwam op in de 10 en 11 de eeuw onder het bewind van de Song Dynastie. Landschap schilders zoals Zhan Zeduan of Li Tang maakten grote schilderijen meestal met centraal gepositioneerd een berg. Een Shan Shui schilderij laat zien wat de schilder dacht van de natuur eerder dan wat hij zag. Niemand kon het iets schelen of het schilderij leek op de realiteit. Het moet gezien worden in een filosofisch licht. Veel impressionisten hebben zich door de traditionele Chinese schilderkunst laten inspireren. Compositie Er zijn drie basiscomponenten balans, compositie en vorm. Paden Paden mogen nooit recht zijn. Zij moeten kronkelen als de meander van een beek. Het helpt het schilderij dieper te maken. Het mag van alles zijn als het oog maar langs het pad kan lopen. Kopieer het patroon dat de natuur maakt en maak geen anorganische patronen. Drempel Het pad moet leiden naar een drempel. Het is daar om je te omhelzen en te houden. Het kan een berg zijn of een licht val maar de bedoeing is dat je een grens maakt die duidelijk is gedefinieerd. Hart Het hart is het punt waar alle lijnen samenkomen (het vluchtpunt). Een schilderij zou maar een hart moeten hebben. Kleuren en elementen. Shan Shui is gemaakt volgens de vijf elementen theorie. De vijf elementen zijn Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water zijn de elementen die worden geassocieerd met richtingen (kompasroos) en met kleuren. Richting Element Kleur Oost Hout Groen Zuid Vuur Rood Noordoost / Zuidwest Aarde Oker/bruin of Yellow West / Noordwest Metaal Wit of goudkleurig Noord Water Blauw of zwart Elementen met hun richtingen en kleuren kunnen positief en negatief samenwerken Positief Hout produceert vuur Vuur produceert aarde Aarde produceert metaal Metaal produceert water Water produceert hout Negatief Hout blokkeert aarde Aarde blokkeert water Water dooft vuur Vuur smelt metaal Metaal hakt hout Positieve combinaties van de elementen moeten samen worden gebruikt. Elementen die negatief werken zouden niet samen moeten worden gebruikt. Voorbeelden van Impressionisten en traditionele Chinese kunst shan Shui Monet 1840 - 1926 Zhao Mengfu 1254-1322 Monet 1840 - 1926 Mi Youren 1074-1151 van Gogh 1853 - 1890 Shitao 1642 - 1707 Van Gogh 1853 - 1890 Wang Meng 1308-1385 Cezanne 1839 - 1906 Li Tang ca 1050-1130 Bamboe schilderen Na de ontwikkeling van het landschap schilderen en gedurende de yuan dynastie gaan de kunstenaars zich meer interesseren voor individuele kwaststreken.Het schilderen en het kalligraferen groeiden naar elkaar toe. Wu Chen (1280-1354) Gedichten of commentaren werden toegevoegd. De kwaliteiten van bamboe en de chinese sprirituele benadering van de natuur komt bij elkaar in bamboeschilderijen. Bamboe is het symbool voor een superieure man. De mogelijkheid om te buigen naar elke wind zonder te breken en daarna vier rechtop te staan werd door de chinezen hoog gewaardeerd. De combinaties van kwaststreken werden nauwkeurig bestudeerd zoals de karakters van de schrijfkunst. In een enkele streek komt een blad tot leven. Dieper als bij de inkttekeningen van vogels, chrysanten of orchideen raakt de bamboe schilderkunst, de kalligrafie en de poezie. terug